Trong khuôn khổ Chương trình Nghiên cứu về đổi mới sáng tạo và cách tân trong các ngành kinh tế chủ lực năm 2025, Viet Research phối hợp với Báo Tài chính – Đầu tư (Bộ Tài chính) công bố Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (Top 10 Most Innovative Enterprises in IT, Telecommunications and Digital Transformation – VIE10). Đây là những doanh nghiệp có tiềm năng và hiệu quả kinh doanh tốt nhờ tăng cường áp dụng và đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, cách tân.
Chương trình nhằm nâng cao nhận thức và tôn vinh tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo, cách tân trong phát triển đất nước và doanh nghiệp.
Danh sách VIE10 ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của Chương trình https://vie10.vn
Bảng 1: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số – Nhóm Công nghệ thông tin – Viễn thông
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
Bảng 2: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số – Nhóm Cung cấp giải pháp CNTT và chuyển đổi số
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
Bảng 3: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số – Nhóm Fintech
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
Bảng 4: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số – Nhóm Cung cấp giải pháp, phần mềm quản trị doanh nghiệp
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
Năm 2023–2024, đổi mới sáng tạo được Đảng và Nhà nước xác định là quốc sách hàng đầu, là động lực tăng trưởng kinh tế. Tại Hội nghị Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024, Thủ tướng nhấn mạnh đổi mới sáng tạo là “một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp cũng như toàn nền kinh tế”. Chính phủ đã ban hành chương trình chuyển đổi số quốc gia (đến 2025, tầm nhìn 2030), đặt mục tiêu xây dựng hạ tầng số, phát triển nền kinh tế số quy mô lớn. Đồng thời, Việt Nam cũng cam kết tham gia mạnh mẽ chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu.
Theo các báo cáo, nền kinh tế số Việt Nam đang bùng nổ: chiếm khoảng 18-20% GDP và tăng trưởng trên 20%/năm. Cuối năm 2024, Việt Nam có khoảng 73.800 doanh nghiệp công nghệ số, sử dụng 1,26 triệu lao động trong ngành ICT, với tổng doanh thu gần 158 tỷ USD (tăng 10,2% so với năm trước). Sự phát triển này góp phần thúc đẩy các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn – từ tài chính, nông nghiệp đến y tế, giao thông – theo xu hướng số hóa mạnh mẽ.
Bệ phóng số quốc gia: Bước tiến mạnh mẽ về hạ tầng viễn thông
Mạng lưới viễn thông hiện đại là xương sống của chuyển đổi số. Đi đầu là công nghệ 5G với việc Viettel và VNPT chính thức khai trương mạng 5G tại Hà Nội và một số tỉnh thành phố. Chính phủ định hướng đến năm 2025 5G phủ khắp các thành phố, khu công nghiệp lớn, và đạt 99% dân số vào 2030.
Song song đó, Việt Nam tiếp tục mở rộng hạ tầng cáp quang biển và trung tâm dữ liệu. Cuối năm 2024, tuyến cáp ngầm quốc tế ADC mới (Asia Direct Cable) với dung lượng thiết kế 20 Tbps – gấp đôi tuyến AAE-1 hiện tại – đã bắt đầu vận hành, nối Việt Nam với các trung tâm dữ liệu lớn ở châu Á. Trong liên minh ADC, Viettel là đại diện duy nhất của Việt Nam, sở hữu toàn bộ nhánh cáp trên lãnh thổ và một cặp sợi có công suất 20 Tbps tại điểm cập bờ Quy Nhơn.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp hàng đầu như Viettel, VNPT, FPT, CMC, … đang đẩy mạnh xây dựng và mở rộng trung tâm dữ liệu (data center). Ví dụ, Viettel lên kế hoạch triển khai 11 trung tâm dữ liệu quy mô lớn với tổng công suất thiết kế trên 350 MW (chiếm ~40% công suất toàn quốc) và hợp tác với NVIDIA phát triển hạ tầng dữ liệu AI gồm gần 800 siêu máy tính và 6.000 card GPU. Các “ông lớn” toàn cầu như Amazon, Google, Microsoft… cũng đang cam kết đầu tư hàng tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam, tận dụng chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu ở mức cạnh tranh nhất khu vực (~6,9 triệu USD/MW).
Chuyển đổi số toàn diện: Động lực thúc đẩy đổi mới trong ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số
Trong lĩnh vực CNTT, công nghệ lõi được chú trọng gồm Trí tuệ nhân tạo (AI), Điện toán đám mây, Big Data, phần mềm và các nền tảng chuyển đổi số. Nhiều nghiên cứu và báo cáo cho rằng các xu hướng chính giai đoạn 2023–2025 gồm Cloud, IoT, AI, an ninh mạng, blockchain, Big Data và Metaverse. AI đã được xác định là lĩnh vực ưu tiên với Chiến lược quốc gia về AI 2021.
Việt Nam hiện đứng thứ 5 ASEAN và 59 thế giới về sẵn sàng AI. Thị trường AI nội địa tăng trưởng mạnh: từ khoảng 470 triệu USD năm 2022 dự báo đạt 1,52 tỷ USD vào năm 2030 (CAGR ~15,8%). Số lượng startup AI trong nước cũng tăng nhanh (từ 60 năm 2021 lên 278 năm 2024). Khảo sát cho thấy 80% doanh nghiệp Việt Nam đã áp dụng AI trong năm qua, cao hơn mức bình quân khu vực (69%).
Các nền tảng điện toán đám mây cũng phát triển tích cực nhằm hỗ trợ các công nghệ mới. Báo cáo của FPT Digital nhận định Việt Nam đang gia tăng đầu tư vào Cloud (xếp thứ 53/76 trong Cloud Ecosystem Index), trong đó thế hệ đám mây biên (Edge Cloud) hứa hẹn ứng dụng rộng rãi nhờ tiết kiệm băng thông và tăng tốc độ phản hồi. Big Data và phân tích dữ liệu là hạng mục được ưu tiên hàng đầu trong kế hoạch tăng ngân sách đầu tư cho CNTT năm 2023 (chiếm 52%), hỗ trợ phát triển Chính phủ số, thương mại điện tử, sản xuất và nông nghiệp thông minh.
Bên cạnh đó, chuyển đổi số là mục tiêu xuyên suốt. Chương trình Chuyển đổi số quốc gia (đến 2025) đặt mục tiêu phát triển hạ tầng kết nối (mở rộng phủ cáp quang, thanh toán điện tử, nền tảng số cho DN…). Trong những năm qua, Việt Nam đã đẩy mạnh Chính phủ điện tử và Chính phủ số: hiện xếp thứ 71/193 trên bảng xếp hạng dịch vụ Chính phủ điện tử của LHQ (đứng đầu khu vực). Hàng loạt nền tảng quốc gia (y tế, giáo dục, đóng thuế, kho dữ liệu dùng chung…) được xây dựng, tăng kết nối giữa các Bộ, ngành và thúc đẩy kinh tế số. Trên thị trường, các giải pháp số nội địa như ví điện tử, thương mại điện tử, Fintech… cũng bùng nổ, đóng góp đáng kể vào doanh thu ngành ICT.
Vùng đột phá mới: AI, IoT, Blockchain và không gian sáng tạo mở
Nhiều lĩnh vực mới nổi như Internet of Things (IoT), Blockchain, An ninh mạng đang được đầu tư mạnh:
IoT: Việt Nam là thị trường tiềm năng. Theo TechSci và Cisco, quy mô thị trường IoT Việt Nam có thể tăng từ ~2 tỷ USD (2019) lên ~7,3 tỷ USD vào năm 2025. Mạng 5G với băng thông lớn được xem là lực đẩy chính, giúp triển khai IoT trong sản xuất thông minh, năng lượng, y tế, logistics….
Blockchain: Công nghệ chuỗi khối được chú ý với khả năng giải quyết vấn đề niềm tin và minh bạch. Một báo cáo chỉ ra Việt Nam hiện dẫn đầu thế giới về tỉ lệ áp dụng tiền mã hóa và đứng thứ hai khu vực ASEAN về số người sở hữu tiền điện tử, tạo tiền đề cho các ứng dụng blockchain trong thanh toán, logistics, giáo dục, y tế, ngân hàng.
An ninh mạng: Khi số hóa gia tăng, bảo mật trở thành ưu tiên hàng đầu. Nhu cầu đầu tư cho an ninh mạng tăng mạnh (năm 2024, doanh thu ngành an toàn thông tin mạng của Việt Nam đạt 7.179 tỷ đồng, tăng 30% so với năm 2023). Chính phủ đang siết chặt yêu cầu an toàn cho các hạ tầng số quốc gia và yêu cầu doanh nghiệp trang bị các hệ thống bảo mật tiên tiến. Các công ty Việt cũng phát triển sản phẩm bảo mật, cùng với việc tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế để bảo vệ hệ sinh thái số.
Điểm sáng đổi mới: Thành tựu nổi bật và làn sóng sáng tạo đang lên
Nhiều doanh nghiệp Việt đã tạo ra các thành tựu công nghệ đáng kể. Viettel tự phát triển chip xử lý 5G DFE (1.000 tỷ phép tính/giây) và trình diễn trí tuệ nhân tạo Vi An – “AI nhân tạo giống người” – tại Hội nghị Di động Thế giới MWC 2024. Viettel Cloud cung cấp hạ tầng lưu trữ và xử lý dữ liệu bản địa, đảm bảo chủ quyền số cho doanh nghiệp trong nước.
Trong lĩnh vực phần cứng, FPT Semiconductor (thành lập 2022) đã nhận đơn hàng thiết kế khoảng 70 triệu chip cho thị trường Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản trong 2024–2025. FPT cũng hợp tác với Trung tâm ĐMST Quốc gia và đối tác Mỹ thành lập Trung tâm Đào tạo Bán dẫn Việt Nam, với mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn đến năm 2030.
MoMo là “kỳ lân” trong lĩnh vực Fintech; theo số liệu Bộ KH&ĐT, Việt Nam có khoảng 3.800 startup công nghệ. Những thành tựu này cho thấy Việt Nam đang dần tự chủ công nghệ cao – từ 5G, AI đến thiết kế chip – đồng thời đóng góp mạnh mẽ vào chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu.
Các xu hướng đổi mới còn thể hiện qua việc thiết lập khu công nghệ trọng điểm và hệ sinh thái khởi nghiệp. Ví dụ, Thành phố Đổi mới Sáng tạo tại khu Đông TPHCM (“VSV”) đang hình thành các đô thị công nghệ cao. Mục tiêu của Chính phủ là đến 2030 có 100.000 doanh nghiệp công nghệ số và duy trì tăng trưởng xuất khẩu công nghệ 20–30%/năm. Như vậy, các lĩnh vực về AI, IoT, an ninh mạng, fintech… được dự báo tiếp tục phát triển nhanh, tạo thành các cụm ngành công nghệ mới thúc đẩy nền kinh tế số.
Nút thắt của tăng trưởng: Những thách thức cần vượt qua để bứt phá
Song hành với cơ hội, ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số cũng phải đối mặt nhiều thách thức lớn. Theo chuyên gia, ba điểm nghẽn chính là: nguồn nhân lực chất lượng cao còn hạn chế; vòng đời công nghệ quá nhanh khiến doanh nghiệp khó theo kịp; và hạn chế về vốn đầu tư cho R&D và đổi mới. Ngoài ra, các doanh nghiệp trong nước chưa tận dụng triệt để tiềm năng sáng tạo: “nghịch lý” là nhiều DN Việt có thể xuất khẩu phần mềm công nghệ nhưng lại “lười ứng dụng công nghệ” vào nội bộ. Về hạ tầng, mặc dù 5G và cáp quang đang phát triển, nhưng đầu tư cho trung tâm dữ liệu, điện toán biên, 6G (tương lai) vẫn cần đẩy mạnh.
Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp khắc phục. Đầu tiên là hoàn thiện thể chế: Luật Công nghiệp Công nghệ số đang được hoàn thiện, cùng với các dự thảo luật liên quan AI, an toàn thông tin, để tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho đổi mới. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, các bộ, ngành chủ động “điều chỉnh, hoàn thiện cơ chế, chính sách và có giải pháp tạo đột phá” nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Đồng thời, Nhà nước tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận công nghệ mới, khởi nghiệp sáng tạo: các vườn ươm, quỹ đầu tư khởi nghiệp (RFunds, VIISA…) được mở rộng vốn và mạng lưới.
Các trường đại học kết hợp doanh nghiệp xây dựng chương trình đào tạo STEM, đáp ứng yêu cầu mới (ví dụ ngành vi mạch, AI). Việc hợp tác giữa FPT, NIC và đối tác quốc tế trong đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn là một ví dụ điển hình cho nỗ lực này. Trung tâm NIC cũng là đầu mối kết nối cộng đồng startup và chuyên gia công nghệ trong nước với quốc tế, nhằm chia sẻ tri thức và kinh nghiệm đổi mới. Cuối cùng, đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) đang được khuyến khích qua các ưu đãi thuế, hoàn thuế cho nghiên cứu, và tăng ngân sách khoa học công nghệ gắn với ứng dụng thực tiễn.
Định hình tương lai bằng hành động đổi mới sáng tạo
Nhìn chung, trong thời gian tới Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục duy trì đà đổi mới sáng tạo mạnh mẽ. Theo Bộ TT&TT, doanh thu toàn ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số dự kiến đạt khoảng 169,3 tỷ USD năm 2025 (tăng 11,4% so với 2024). Số lượng doanh nghiệp công nghệ số có thể lên đến 60.000 đơn vị (mục tiêu đề ra), dù thực tế năm 2024 đã vượt con số này với ~73.800 đơn vị.
Nền kinh tế số được dự báo đạt khoảng 45 tỷ USD vào năm 2025. Công nghệ AI, IoT, blockchain sẽ tiếp tục mở rộng ứng dụng trong mọi ngành: ví dụ, IoT có thể đạt 7,3 tỷ USD năm 2025, trong khi AI sẽ trở thành nền tảng quan trọng cho sản xuất thông minh, y tế kỹ thuật số và giáo dục thông minh. Các báo cáo toàn cầu (McKinsey, Gartner) đều dự báo AI sẽ có tác động to lớn đến GDP Việt Nam (ước tính 10–12%) nếu được đầu tư đúng mức.
Với tốc độ phát triển nhanh của công nghệ và vai trò dẫn dắt của ngành trong nền kinh tế số, việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo trở thành yêu cầu cấp thiết. Kết quả nghiên cứu và khảo sát của Viet Research với các doanh nghiệp nằm trong Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số cho thấy 05 nhóm giải pháp trọng yếu cần được ưu tiên thực hiện nhằm tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững trong giai đoạn tới.
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số (https://vie10.vn)
(1) Đẩy mạnh đầu tư nghiên cứu cơ bản và ứng dụng. Chính phủ và doanh nghiệp cần tăng kinh phí R&D (hiện thấp hơn nhiều so với mức khuyến nghị 2-3% GDP), khuyến khích công bố quốc tế và cấp bằng sáng chế cho các công nghệ lõi.
(2) Phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao. Ngoài đào tạo đại học, cần chương trình đào tạo lại (upskill) cho lực lượng kỹ sư, tăng cường trao đổi với chuyên gia nước ngoài, thu hút nhân tài về nước.
(3) Hoàn thiện hạ tầng số. Đầu tư xây dựng thêm trung tâm dữ liệu hiện đại (hỗ trợ AI, IoT, 6G), mở rộng kết nối viễn thông băng rộng đến vùng sâu, vùng xa.
(4) Hoàn thiện cơ chế, chính sách. Sớm ban hành Luật Công nghiệp CNTT; đơn giản hóa thủ tục thành lập và vận hành doanh nghiệp công nghệ; ưu đãi thuế mạnh cho R&D và khởi nghiệp.
(5) Tăng cường hợp tác công – tư. Các tập đoàn công nghệ lớn nên đồng hành cùng Nhà nước trong triển khai chiến lược số quốc gia (như Viettel, VNPT đã phối hợp thí điểm chính quyền số và dịch vụ số công cộng), đồng thời mở rộng liên kết với các trường đại học và trung tâm nghiên cứu. Các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) và cộng đồng khởi nghiệp cũng cần được hỗ trợ để phát triển hệ sinh thái đổi mới.
Trong bối cảnh chuyển đổi số và kinh tế số diễn ra nhanh, đổi mới sáng tạo sẽ tiếp tục là đòn bẩy then chốt giúp ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số Việt Nam vươn lên. Các số liệu và xu hướng nói trên đều cho thấy tiềm năng tăng trưởng cao của ngành trong giai đoạn 2023–2025. Với việc kết hợp hiệu quả chính sách, đầu tư và phát triển nguồn nhân lực, Việt Nam có thể củng cố vị thế công nghệ trong khu vực, tạo đà phát triển bền vững cho nền kinh tế số quốc gia.
Danh sách VIE50 và VIE10 là kết quả nghiên cứu độc lập và chuyên sâu của Viet Research, phối hợp cùng Báo Tài chính – Đầu tư (Bộ Tài chính), được thực hiện thường niên nhằm ghi nhận và tôn vinh những doanh nghiệp đi đầu trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, và kinh doanh hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Phương pháp nghiên cứu được xây dựng dựa trên mô hình của Boston Consulting Group, Forbes, Fast Company… kết hợp điều kiện thực tiễn tại Việt Nam, dựa trên các nhóm tiêu chí: hiệu quả tài chính, chiến lược đổi mới, văn hóa doanh nghiệp, chính sách R&D, thành tựu công nghệ, và chỉ số Innovation Premium (IP).
Thông tin doanh nghiệp được nghiên cứu và phân tích từ tháng 6/2024 đến tháng 6/2025, thông qua các nguồn thông tin được công bố, đánh giá từ chuyên gia, phân tích truyền thông và các báo cáo chính thức.
Danh sách VIE50 và VIE10 cùng các nội dung công bố được xây dựng trên nguyên tắc khách quan, độc lập và có giới hạn thời điểm đánh giá. Mọi dữ liệu sử dụng đều đã được kiểm chứng và xác minh theo quy trình nghiêm ngặt. Tuy nhiên, Danh sách VIE50 và VIE10 không mang tính chất vinh danh tuyệt đối, cũng như không được xem là cam kết đầu tư hay bảo đảm uy tín dài hạn cho bất kỳ doanh nghiệp nào. Các bên liên quan được khuyến nghị cân nhắc kỹ lưỡng trước khi sử dụng thông tin trong báo cáo, và hoàn toàn chịu trách nhiệm đối với mọi quyết định liên quan đến việc khai thác các thông tin nêu trên.
Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 – Ngành Công nghệ – Viễn thông – Chuyển đổi số sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Innovation and ESG Summit 2025: Đổi mới sáng tạo – Kiến tạo tương lai bền vững tại Khách sạn Pullman, Hà Nội vào ngày 27 tháng 6 năm 2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://vie10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.